مجموعه عکس (پویا بیات) نفر دوم
موضوع پروژه
(آداب و رسوم عروسی قوم افشار)
قوم افشار، یکی از اقوام اصیل و کهن ایرانزمین، در استان زنجان و شهرستان خدابنده سکونت دارند. این قوم، همچنان سنتها و آیینهای کهن خود را پاس داشته و برخی از مراسمشان را با همان شکوه و اصالت گذشته برگزار میکنند. در گذر زمان، بسیاری از آداب و رسوم اقوام دستخوش تغییر شدهاند، اما در میان مردم افشار، همچنان مراسم خواستگاری و ازدواج با احترام به سنتهای دیرینه برگزار میشود. اگرچه برخی از خانوادهها امروزه روشهای مدرن را در پیش گرفتهاند، اما بسیاری دیگر همچنان به آیینهای گذشته پایبندند و آنها را به همان سبک و سیاق اجداد خود اجرا میکنند. ازدواج در میان قوم افشار، تنها پیوندی میان دو فرد نیست، بلکه مقدمهای برای همبستگی و اتحاد دو خانواده محسوب میشود. احترام به این رسم، از ضروریات زندگی مشترک در میان آنان به شمار میآید و مقدمات آن با آدابی خاص همراه است. در آغاز مراسم، خانواده داماد به خانه عروس میروند و پس از گفتوگو و توافقات نهایی، مراسم خواستگاری بهطور رسمی برگزار میشود. پس از این مرحله، خانواده داماد با خرید کلهقند، جعبهای شیرینی، قوارهای چادری، حلقهی نشان و جفتی کفش برای عروس، به خانهی او رفته و آیین شیرینیخوران را برگزار میکنند. این مراسم، نمادی از آغاز پیوند مبارک و همدلی میان دو خانواده است. روز عروسی با شور و شعف خاصی آغاز میشود. خانواده داماد، خود را برای استقبال از عروس آماده میکنند. پس از آراستن داماد و بستن شال بر کمر او – که نشانهای از ورود به مرحلهای جدید از زندگی است – اقوام و نزدیکان با اجرای موسیقی سنتی و پایکوبی، او را همراهی میکنند. سپس کاروان عروس با شور و شادی راهی خانه داماد میشود و عروس را با احترام و آیینهای خاص، به خانه بخت میبرند. این جشن باشکوه، با نغمههای دلنشین موسیقی سنتی، پذیرایی از مهمانان و پایکوبی تا پاسی از شب ادامه دارد، تا سرانجام، زوج جوان زندگی مشترک خود را با دعای خیر بزرگترها آغاز کنند.